معرفی ایل بزرگ طیبی و دلایل جابجایی به خراسان
انچه ازتاریخ نادری لکهارت ص ۱۵۳ تا ۱۵۵ وتاریخ گیتی گشای دیده میشود درمنطقه کهگیلویه اواخرعصرصفوی واندکی بعد دردوره نادر ، ظهور دوپدیده بنام طعیان علیمردان خان بختیاری وصفی میرزای دروغین در کهگیلویه، باعث جنگها وخسارات فراوانی به کهگیلویه درخشان درپایان عصرصفوی گردید.ابتدایا کهگیلویه عظمت وابهت قبلی خودرابامنصب مرکزیت امیرالامرایی جنوب ازدست میدهدوآغازدوره رونق وشکوفایی بهبهان که تاهم اکنون ادامه دارد آغاز میگردد.سپس نفی بلد وکوچ اجباری که فقط دریک موردان ده هزار خانواده( تحت عنوان نام بختیاری ومتشکل ازهمه لرهاازجمله ایلات لیراوی شامل طیبی بهمیی یوسفی) تاریخ ثبت کرده است به منطقه جم ( تربت جام) درخراسان صورت گرفته است.تاریخ کوچ ایلات وعشایر لر درفاصله سالهای ۱۱۴۴_۱۱۴۶ بوده است .تدبیر نادرقلی شاه دراین کاربرانست است که از یک طرف طوایف سرکش وطاغی رادر جنوب تضعیف مینماید واز طرف دیگر بااسکان انها درنواحی خراسان شمالی بخاطرروحیه دلاوری وسلحشوری که درانهاسراغ دارد لشکری اماده برای دفاع درمقابل ازبک ها تدارک دیده است . قدرتمندترین رقیب داخلی نادر قجرها هستند که درنواحی فوق الاشاره واستراباد زندگی میکنند.باکوچ اجباری لرها به ان نواحی نادر ازشر مخالفان داخلی درجنوب و مدعیان قدرتمندی بنام قجرها باسیاست اجرای موازنه منفی وتعدیل منابع انسانی ازاقوام نامتجانس تاحدزیادی آسوده خاطرمیماندضمن اینکه درمقابل ازبکان سپاهی آماده دارد .نادر باانتقال قشونی ازابیورد خراسان به جنوب صفی میرزای دروغین راسرکوب نمود.بایدبخاطر داشت اولین منابعی که از حضور ابیوردی ها درجنوب سخن به میان میاید ( ابیوردی هامدت زیادی درکهگیلویه بودند) مربوط به این دوره است.مهاجران لربنابرروایت میرزامهدی خان استرابادی عامل اولی درفتح قندهار بودند.در لشکرکشی نادر به افغانستان متحمل تلفات سنگین منابع انسانی وتجهیزات،طولانی شدن زمان محاصره گردیده و باعث براشفتگی وخشم نادرشد وبواسطه درایت میرزااسترابادی وزیرنادر ویکی از فرماندهان لر(ملا..)موجب رصایت خاطر نادرگردید
وخطاب به نادر وقایع دشوار فتح قندهار درقالب شعری گفته شد.
گمان مبر که بختیاری کرد/بخت یاری کرد وبختیاری کرد.
ضرب المثلی دربین لرها اززمان قشون کشی به افغانستان ودشواری های فتح قلعه قندهار به یادگار مانده است نسبت به کسی که آذوقه وبارسفر زیادی راباخود حمل میکند، مبتنی براینکه ” مگر میخواهی به سفر قندهار بروی؟؟؟؟
پس از مرگ نادر درسال ۱۱۶۰ بیشتر مهاجرین به اوطان خودبازگشتند ولی حضور خانوارهایی(بختیاری طیبی،لیراوی و…) در خراسان ازجمله درگز و نیشابور قوجان و…میتواند مربوط به این دوره باشد.
علیشاه یاعادلشاه افشار ،به کمک همین مهاجران لر درسالهای ۱۱۶۱ و۲، سلطنت افشار راادامه میدهد( نادرشاه ،نوایی). روایت های محلی طیبی های کیلان برآنست که عادلشاه افشار دختریکی ازبزرگان طیبی رابه زوجیت اختیارمیکند تا دراجرای سیاستهای نظامی اش وی راهمراهی نمایند.
مهاجرین جداشده پس ازقتل نادر در منطقه ایوانکی پیغام هایی را از عادلشاه دریافت میدارندشورش ها وناارامی هایی در بارفروش ومازندران بهانه ای بود تا میرزا صمد خان طیبی جهت سرکوب شورش به مازندران عزیمت بی نماید ..طیبی های منطقه کیلان وسمنان روایت هایی رااز این همراهی با عادلشاه افشاردارند .
۲۶ آذر ماه ۱۳۹۸
علی حسینی/ایل طیبی
بنده یک پیشنهاد داشتم.
اول اینکه ذوقی دارم که چون روستای پدری ما در خراسان طیبی هست ممکن است ارتباطی با یک خاندان بزرگ و تاریخ ساز بنام ایل طیبی باشیم که همیشه سبقه دلاوری و ظلم ستیزی داشته اند و شاید همراهی با نادرشاه باعث این هجران شده است.چه افتخاری از این بالاتر.
ولی اصلا دنبال نسب و ریشه و قوم نیستم چون همه انسانها روح خداوند را در درون دارند و همه بطور انفرادی اگر راه درست بروند و اهریمن درون را کنار بزنند به وصل خداوند میرسیم و خود خدا میشویم.شرط بزرگی، فقط انسانیت و پرهیز از بدهیهاست ولاغیر.
پیشنهادم به عزیزان طیبی این است که از علم دانشگاهی کمک بگیریم.در بین شما بسیاری دوستان اهل علم تاریخ و اهل پژوهش و قلم حضور دارند و حتی کاتبان کتاب و گرانقدر، اگر صلاح بدانید ابهامات و سوالات ایل طیبی در قالب پژوهش دانشگاهی مطرح شود و با کمک بزرگواران عالم ایل بعنوان استاد راهنما تحقیق نماییم و بتوانیم با کمک علم تاریخ به پاسخ های علمی برسیم.
قطعا اگر پدرم از ماجرای “ایل طیبی “باخبر بود در وصل این هجران جهد مینمود.
چراغ های خداوند همیشه پرنور و راهگشاست اگر باور کنیم.
۹ آبان ماه ۱۳۹۹
محمدهادی طیبی/فرزند مرحوم
نادر شاه افشار
(زاده ۱۰۶۷ شمسی کلات نادری – مقتول ۱۱۲۶ درقوچان) که پیش از پادشاهی نادر قلی خوانده میشد ، ملقب به تهماسب قلی خان از ایل افشار خراسان که از ۱۱۱۴ تا ۱۱۲۶ خورشیدی پادشاه ایران و بنیانگذار دودمان افشاریه بود. او از مشهورترین پادشاهان ایران ، پس از اسلام است . سرکوب افغانها و بیرون راندن عثمانی و روسیه از کشور و تجدید استقلال ایران و نیز فتح دهلی و ترکستان و جنگهای پیروزمندانه او سبب شهرت بسیارش شد. همچنین او آخرین کشورگشا و فاتح آسیایی است .
” نادرشاه ” ؛ فرزند شمشیر ،
وآخرین فاتح مشرق زمین …
بی گمان نالایق ترین پادشاه صفوی و ایران در درازای تاریخ، نهمین پادشاه صفوی، شاه سلطان حسین بود..
سرانجام حکومتش بدست محمود افغان سرنگون وبعد از مرگ محمود، قدرت بدست اشرف افغان افتاد، در طول مدت حکومت ننگین افغانها، ایران توسط افغانها، روسها و ترکان عثمانی اشغال و ایرانیان سخت ترین، خفت بارترین وهولناکترین شرایط را تحمل میکردند !
تا اینکه ” نادرشاه فرزند شمشیر و اخرین فاتح مشرق زمین ” سر بر اورد !
“اشرف افغان” و لشکریانش پس از شکستی خفت بار از نادر و سپاهیانش در اصفهان و دامغان به قندهار و هرات گریختند، نادر در پی انان قندهار را محاصره و بسیاری از لشکریان افغان را کشت و تارومار کرد ، حدود ۸۰۰ تن از افسران و جنگجویان افغان به دهلی گریختند و به دربار “محمدشاه” پناهنده شدند، نادر چندین بار تقاضای استرداد انان را نمود ،درباریان هندوستان نه تنها ترتیب اثری ندادند و بلکه اخرین فرستادگان نادر را نیز گردن زدند، زیرا معتقد بودند نادر شجاعت، سپاهیانی اماده و توانایی جنگ با ارتش پرشمار و قدرتمند هندوستان را ندارد،
اما، نادر فرزند شمشیر، تمامی محاسبات دربار محمدشاه را بهم ریخت، هندوستان را فتح و افسران افغان را در دهلی به دار اویخت،⚘ سپس محمدشاه امان خواست، نادر در قبال کلید خزانه سلطنتی، هندوستان و محمدشاه را رها کرد و فاتحانه با غنائمی ارزشمند و پرشمار به ایران بازگشت،⚘
نادر ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﺍﺧﻄﺎﺭ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺧﺎﮎ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ هرچه سریعتر ﺗﺮﮎ ﮐﻨﺪ ، ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ گستاخانه ﺷﻌﺮ ﺯﯾﺮ ﺭﺍ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺎﺩﺭ میفرستد :????
ﭼﻮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﻗﺸﻮﻧﻢ ﻧﻈﺎﺭﻩ ﮐﻨﯽ
ﺳﺤﺮﮔﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﮐﻨﯽ
ﺍﮔﺮ ﺁﻝ ﻋﺜﻤﺎﻥ ﺣﯿﺎﺗﻢ ﺩﻫﺪ
ﺯﭼﻨﮓ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﻧﺠﺎﺗﻢ ﺩﻫﺪ⚘
ﭼﻨﺎﻧﺖ ﺑﮑﻮﺑﻢ ﺑﻪ ﮔﺮﺯ ﮔﺮﺍﻥ
ﮐﻪ ﯾﮑﺴﺮ ﺭﻭﯼ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ
و ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ ﻫﻢ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ مینویسد :⚘
ﭼﻮ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻧﻤﺎﯾﺎﻥ ﺷﻮﺩ
ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺯ ﭘﯿﺸﺶ ﮔﺮﯾﺰﺍﻥ ﺷﻮﺩ
ﻋﻘﺎﺏ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﻧﺘﺮﺳﺪ ﺯ ﺑﻮﻡ
ﺩﻭﻣﺮﺩ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﺩﻭﺻﺪ ﻣﺮﺩ ﺭﻭﻡ
ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ ﯾﺰﺩﺍﻥ ﺩﻫﺪ ﺭﻭﻧﻘﻢ
ﺑﻪ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭﯾﻪ ﺯﻧﻢ ﺑﯿﺮﻗﻢ ⚘
ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻧﺒﺮﺩﯼ ﺳﻬﻤﮕﯿﻦ ﺍﺭﺗﺶ قدرتمند “ﺗﻮﭘﺎﻝ ﻋﺜﻤﺎﻥ ﭘﺎﺷﺎ ” ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻢ ﮐﻮﺑﯿﺪ ﻭ ﺧﺎﮎ ﻭﻃﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﺮﮐﺎﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ متجاوز ﺑﺎﺯﭘﺲ ﮔﺮﻓﺖ ،????
بدون تردید ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻧﻮﺑﺖ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﺑﻮﺩ، ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘۀ ﻗﻔﻘﺎﺯ ،
ﻧﺎﺩﺭﺷﺎﻩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﮑﺴﺖ ﺳﻬﻤﮕﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﺶ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ???? ﺭﻭﯼ تخته ﺳﻨﮕﯽ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﺳﻔﺮﻩ ﺍﺵ ﺭﺍ ﭘﻬﻦ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﮑﻪ ﺍﯼ ﻧﺎﻥ ﻭ ﭼﻨﺪ ﭘﯿﺎﺯ نهاده بودند ⚘. ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺎﻝ فرمان ﺩﺍﺩ ﺳﻔﯿﺮ ﺭﻭﺳﯿﻪ ” ﮔﺎﻟﯿﺘﺰﯾﻦ ” ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭﺵ ﺍﻭﺭﺩﻧﺪ ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺧﻮﻧﯿﻦ ﺩﻭ ﻧﯿﻢ میکرﺩ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻧﺒﺮﺩ ﻭ ﮐﺸﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ :⚘
ﺍﻗﺎﯼ ﮔﺎﻟﯿﺘﺰﯾﻦ ، ﺳﺮﯾﻌﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺘﺒﻮﻋﺘﺎﻥ ﺍﻃﻼﻉ ﺩﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﺍﺭﺗﺶ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺎﮎ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ هرچه سریعتر ﺗﺮﮎ ﮐﻨﺪ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺗﻤﺎمی سپاهیانتان ﺭﺍ از دم تیغ گذرانده ﻭ ﺍﺟﺴﺎﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﯾﺎ ﻣﯽ ﺭﯾﺰﻡ .
ﮔﺎﻟﯿﺘﺰﯾﻦ ﺳﺮﺵ ﺭﺍ ﺧﻢ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻫﻤﺎن ﺮﻭﺯ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻠﮑﻪ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﻧﻮﺷﺖ :
” ﻧﺎﺩﺭ ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻡ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻮﯼ ﺧﻮﻥ ﻣیداد ” !!!⚘????
“چه بسا این مرد قادر است روسیه و حتی اروپا را به تصرف دراورد، ﺻﻼﺡ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ هرچه سریعتر ﺧﺎﮎ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﮐﻨﯿﻢ “⚘????????
ﺍﺭﺗﺶ ﺭﻭﺳﯿﻪ ﭘﯿﺮﻭ ﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﯾﮑﻤﺎﻩ ﺧﺎﮎ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﯿﭻ ﺟﻨﮕﯽ ﺗﺮﮎ کرد،⚘????
همراهی ایل طیبی با بزرگ مردی چون نادرشاه در راه آزادی ایران از دست حاکمان نالایق و بیرون راندن اجنبی افتخاریست که تا همیشه اعصار همراه ایل بزرگ طیبی ماندگار است????